“Chí Phèo” (1941) là một truyện ngắn rực rỡ trong phòng văn Nam Cao viết về đề tài nông dân trước Cách mạng. Nó là một truyện ngắn rất có thể “làm mờ hết những tác phẩm khác cùng ra một thời”, đã đưa Nam Cao lên vị trí hàng đầu trong lớp những nhà văn hiện thực phê phán 1930-1945. Tác giả đã xây dựng thành công một nhân vật tiêu biểu, nhân vật Chí Phèo, phản ảnh một tấn thảm kịch có ý nghĩa thâm thúy vào loại tiêu biểu nhất của nền văn học Việt Nam.
thảm kịch Chí Phèo là thảm kịch của một nông dân cùng khổ bị xô đẩy vào con đường kính trắng lưu manh tội lỗi, bị cự tuyệt quyền làm người, hay nói một kiểu khác là số phận bi thảm của một con người muốn được làm người mà không thể được. Nam Cao đã viết về tấn thảm kịch của Chí Phèo bằng một bút pháp vô cùng tinh xảo: biến hóa lúc kể, lúc tả, triết lí thì thấm thía, trữ tình thì đau đớn xót xa đầy ám Hình ảnh nghệ thuật, làm xúc động lòng người hơn nửa thế kỉ nay.
Nam Cao không nói về sưu thuế dã man, không nói về tô tức mà ông coi những mày mò riêng về số phận người lao động bị chà đạp, có một chiếc nhìn mới mẻ độc đáo và không như nhau, thâm thúy trong việc trổ tài nỗi đau khổ trăm chiều của người nông dân nghèo bị áp bức tách bóc lột tàn tệ trong xã hội thực dân phong kiến.
Chí Phèo xấu số ngay từ khi sơ sinh “trần truồng và xám ngắt trong một chiếc váy đụp để kề bên lò gạch bỏ không”. Anh thả ống lương “rước lấy và đem cho một người thiếu phụ góa mù”, tiếp sau đó hắn bị đem xuất kho cho bác phó cối. Chí lớn lên trong cảnh bơ vơ, không thân phụ mẹ, không họ hàng thân thích, không một mái lều che thân, không một tấc đất cắm dùi “hết đi ở cho nhà nó lại đi ở cho nhà nọ”, tới năm 20 tuổi thì Chí Phèo làm canh điền cho lí Kiến.
nói cách khác cái trang đời thơ ấu và thanh niên của Chí Phèo là 20 năm trời đắng cay không chốn nương thân, thảm kịch của anh canh điền này chính thức từ chuyện bà Ba ông lí còn trẻ lắm mà “lại cứ hay ốm lửng, bắt hắn bóp chân, hay xoa bụng, đấm sống lưng nào đó”. Chí không phải là gỗ đá, tuy nhiên hắn “thấy nhục hơn là thích, huống hồ lại sợ”.
Chỉ một chuyện ghen tuông không đâu, Bá Kiến đã ngấm ngầm cấu kết với quan trên bắt Chí giải lên huyện, bỏ tù hắn bảy tám năm trời. Cái nhà tù thực dân đã biến Chí Phèo từ một nông dân lương thiện, hiền lành trở thành một tên lưu manh, một con quỷ dữ trong làng Vũ Đại.
Đi tù “biệt tăm”, bỗng đâu hắn lại “lù lù lần về”. Một Chí Phèo đã trọn vẹn khác hoàn toàn: “Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng, hai mắt gườm gườm trông gớm tử vong”. Chí mặc cái quần nái đen, cái áo táy vàng, cái ngực và cái tay chạm trổ rồng, phượng nói một ông tướng cầm chùy… Đó là hình Hình ảnh Chí Phèo lúc ngồi uống rượu với thịt chó ở chợ từ trưa tới xế chiều, Tính tới lúc say khướt.
Hắn đã hành vi một kiểu dữ dội: xông thẳng tới nhà Bá Kiến chửi “mồ mả tổ tiên tới lộn lên mất”, đập cái vỏ chai vào cái cổng, rạch mặt, kêu trời ăn vạ! Chí Phèo đã hành vi như một tên đầu bò vồ cùng ngang ngược. Tuy nhiên hắn đã nhận được diện ra Bá Kiến là quân địch của tớ. tuy nhiên chỉ một giở rượu, một vài câu mơn trớn, một đồng bạc đãi thêm của cụ Bá đã làm cho “Chí Phèo vô cùng hả hê”.
Hắn mơ hồ về chuyện hắn “còn tồn tại họ” với lí Cường nữa đó! Mấy hôm sau, Chí lại dở trò lưu manh đốt quán mụ bán rượu, lại vác dao tới nhà cụ Bá xin đi ở tù “bẩm quả đi ở tù sướng quá!”. Chỉ sáu ngày sau khoản thời hạn Chí về lại làng, hắn tới nhà Bá Kiến lần thứ hai sinh sự: “Cái mặt thì ngầu lên, hai chân thì lảo đảo, cái môi bầm lại mà run bần bật”. Hắn nghiên răng năm dọa: “… con phải đâm tử vong vài ba thằng rồi cụ bắt con giải huyện”.
Cụ Bá cười khanh khách, vỗ vai Chí Phèo một chiếc, hắn như bị thôi miên, rồi vác dao tới nhà đội Tảo đòi nợ cho cụ Bá. Chẳng xảy tới chuyện đổ máu. Chí Phèo vênh vênh cầm năm chục đồng bạc ra về, tự đắc: “hero làng này cóc thằng nào bằng ta”. nhờ vậy Chí Phèo trở thành “đầy tớ tay chân mới” của Bá Kiến. Thế là Chí có nhà, có năm sào vườn ở bãi sông, năm đó hắn hăm bảy, hăm tám tuổi.
Cũng Tính từ lúc đấy, Chí mất phương hướng hẳn, hắn trở thành tay sai đắc lực của Bá Kiến. Hắn đã bán mình cho quỷ dữ, và chẳng bao lâu hắn cũng trở thành một con quỷ dữ ghê tởm. Hắn chìm ngập vào vũng bùn tăm tối, tội lỗi. Hắn mất dần ý niệm về thời hạn, không biết tuổi tác cuộc đời mình “đã dài bao nhiêu năm rồi”.Năm nối năm, tuổi nối tuổi, “ba mươi tám hay ba mươi chín? Bốn mươi hay ngoài bốn mươi?”.
Bộ mặt Chí Phèo ngày nay như “cái mặt của con vật lạ” với màu “vàng vàng mà muốn xạm màu gio” với bao nhiêu là sẹo “vằn dọc vằn ngang”, vết mảnh chai ăn vạ kêu làng! Cuộc đời hắn ck chất tội lỗi “bao nhiêu việc ức hiếp, phá phách đâm chém, người ta giao cho hắn làm”. Hắn đâm thuê chém mướn để kiếm tiền mà uống rượu. Những cơn say của hắn tràn cơn này sang cơn khác, thành một cơn dài, mênh mông.
“Hắn ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say, thức dậy hãy còn say, đập đầu, rạch mặt, chửi bới dọa nạt trong lúc say, uống rượu trong lúc say, để rồi say nữa, say vô tận”. Chí Phèo bị mua chuộc, bị xô đẩy vào con đường kính trắng lưu manh, tội lỗi. Muốn giết người, muốn đâm chém và cướp giật cần gan và liều mạng, hắn đã tìm tới rượu. Mất dần nhân tính, hắn trở thành con quỷ dữ làng Vũ Đại : “Hắn biết đâu hắn đã phá bao nhiều cơ nghiệp, đập nát bao nhiêu cảnh yên vui, đạp đổ bao nhiêu hạnh phúc, làm chảy máu và nước mắt của bao người lương thiện”.
Chí Phèo đã biết thành cả xã hội ruồng bỏ. Cái thẻ có biên tên tuổi hắn cũng không tồn tại; trong sổ làng, người ta vẫn khai hắn vào hạng dân lưu tán, lâu năm không về làng. toàn bộ dân làng đều sợ hắn, “tránh mặt hắn mỗi lần hắn qua”. Hắn chửi, ai cũng nghĩ “mặc thây thân phụ nó”, ai cũng chẳng thèm nghe, khác nào “những người say rượu hát”. Hình Hình ảnh Chí Phèo “vừa đi vừa chửi” gây cho toàn bộ những người đọc nỗi ám Hình ảnh về thảm kịch của một người điên khùng, mất trí đang trải qua nỗi riêng lẻ vô vọng.
Hắn chửi tuốt, chửi trời, chửi đời, chửi cả làng Vũ Đại, chửi toàn bộ những ai không chửi nhau với hắn, “tức mình hắn chửi đứa nào đẻ ra chỉnh hắn!”. Chí Phèo cứ chửi, “chửi rồi lại nghe”. Hắn bị vây hãm bởi một “sự yên lặng đáng sợ”. Năm thì mười họa mới “ba con chó dữ với một thằng say rượu!”. Hắn đã trọn vẹn bị xã hội dứt khoát cự tuyệt không được nhìn nhận là người.
Qua nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã phản ảnh một hiện thực tương đối thông dụng có tính quy luật ở nông thôn VN dưới thời Pháp thuộc: nhiều người lao động lương thiện bị xã hội xô đẩy vào con đường kính trắng cùng, đã phản kháng lại, lưu manh, liều mạng để tồn tại. Năm Thọ “đầu bò u bướu” vừa đi mất tăm lại có Binh Chức lần về, Binh Chức tử vong lại nở ra Chí Phèo. Biết đâu thị Nở lại không để nơi lò gạch cũ một Chí Phèo con trong cái váy đụp nữa?
Bọn hào lí, một mặt bóp nặn dân lành tới tận xương tùy, mặt kia “lại phải ngậm miệng hỗ trợ cho những thằng cùng hơn là dân cùng nên liều lĩnh, lúc nào thì cũng rất có thể cầm dao đâm người hay đâm mình”. Chừng nào còn bọn cường hào sâu mọt, tàn ác, áp bức tách bóc lột tàn tệ dân lành, thì chừng đó còn người lao động lương thiện bị xô đẩy vào con đường kính trắng lưu manh tội lỗi, phải kiếm ăn bằng đâm thuê chém mướn, bằng cướp giật. Cái xã hội ấy đã cướp đi của họ cả bộ mặt lẫn linh hồn người, tiêu diệt nhân tính và đã cự tuyệt quyền làm người của họ. Nhân vật Chí Phèo đã cho thấy cái quy luật tàn bạo ghê sợ đó trong xã hội cũ.
Đoạn văn Nam Cao kể về chuyện Chí Phèo uống rượu với Tự Lãng là một tình tiết làm rõ thêm thảm kịch riêng lẻ, điên khùng, đau đớn tới cùng cực của một kẻ bị xã hội cự tuyệt quyền làm người. Tự Lãng có “bộ râu lờ phờ”, làm nghề thầy cúng và hoạn lợn. Vợ tử vong đã bảy, tám năm thiếu phụ chửa hoang trốn đi.
Lão cũng riêng lẻ như Chí Phèo. Như “đôi tri kỉ cuồng” uống rượu dưới trăng. Chúng uống sạch ba chai, “ngả vào nhau mà cười”. Say rượu, lão Tự “bò như cua”. Chí Phèo vật lão ra mà vuốt râu lão. Chí phanh ngực, vừa đi vừa gãi, lần đường kính trắng tìm về mảnh vườn và cái lều của hắn. Chính trong đêm trăng ấy, Chí đang “bứt rứt quá, ngứa ngáy quá” thì hắn phát hiện thị Nở đang nằm ngủ “cái mồm mụ há hốc lên trăng mà ngủ”.
Chí Phèo đã xông tới người thiếu phụ “xấu ma chê quỷ hờn”. Cuộc làm tình của Chí Phèo lúc đầu chỉ mang tính chất fan dạng năng sinh vật ở một gã đàn ông say rượu với một người thiếu phụ ngoài ba mươi tuổi “ngẩn ngơ như những người đần trong cổ tích” mà thôi!
tuy nhiên thật kì quái, tiếp sau đó, sự chăm sóc giản dị đầy ân tình và sự yêu thương mộc mạc, chân thành của thị Nở đã thức tỉnh dậy thực ra lương thiện của người lao động trong kẻ từng rạch mặt ăn vạ và đâm thuê chém mướn này. Chí Phèo bị cảm. Thị Nở đã “quàng tay vào nách hắn” và “hắn đu vào cổ hai người lảo đảo đi về lều”. Bát cháo hành của thị Nở làm cho Chí Phèo gần như chuyển biến hẳn.
Lần thứ nhất hắn được nếm mùi cháo: “trời ơi cháo mới thơm làm sao!”. Cũng lần thứ nhất hắn được châm sóc bởi một bàn tay “thiếu phụ”. Mấy chục năm qua, hắn muốn ăn thì phải dọa, phải cướp, vậy mà “lần này là lần thứ nhất hắn được một người thiếu phụ cho”. Và cũng là người thiếu phụ duy nhất trong làng Vũ Đại trông thấy thực ra lương thiện của Chí Phèo. Thị nhìn Chí Phèo ăn cháo hành rồi thết lên: “Ôi sao mà hắn hiền…”. Chỉ có thị Nở mới cảm nhận được: “hắn cười nghe thật hiền…” mà thôi!.
Đoạn văn mô tả tâm trạng Chí Phèo sau đêm “gặp gỡ” thị Nở cho thấy Nam Cao là bậc thầy về nghệ thuật phân tích tâm lí nhân vật. Sự thức tỉnh của linh hồn trong Chí Phèo được tác giả kể lại thật xúc động, nhiều xót thương. Sáng hôm ấy, Chí Phèo tỉnh dậy “lòng bâng khuâng mơ hồ buồn”. Tiếng chim hót vui vẻ, tiếng người đi chợ cười nói, tiếng anh thuyền chèo gõ mái chèo đuổi cá.
Những tiếng quen thuộc ấy hôm nào chả có, tuy nhiên khoảng khoảng thời gian ngày ngày hôm nay Chí mới nghe thấy. Lòng hắn buồn “chao ôi là buồn!”. Lương tâm hắn bị lay động. Tiếng vọng của đời thường đã thức tỉnh linh hồn Chí. Hắn nhớ lại những rất mất thời hạn rồi, một thời từng ước mong, cái ước mơ bình dị của những người dân cày nghèo khổ “có một mái ấm gia đình nho nhỏ, ck cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải”, nuôi lợn làm vốn liếng, tương đối giả thì mua dăm ba sào ruộng.
Càng hồi tưởng càng buồn càng lo âu. Ngoài bốn mươi tuổi đầu, Chí cảm thấy “đã tới cái dốc bên kia cuộc đời”, và hắn lo, hắn sợ “đói rét và ốm đau, và cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau”. Chí Phèo vừa húp cháo hành vừa trìu mến nhìn thị Nở, rồi hắn vẩn vơ nghĩ gần nghĩ xa. Lâu nay hắn chỉ đâm chém và cướp giật. “Nếu không con sức mà cướp giật, dạo nạt nữa thì đã sao?”. Thằng lưu manh “chỉ mạnh về liều”. sẽ sở hữu được một lúc nào đó “không thể nào liều được nữa” thì bấy giờ mới nguy!.
Nam Cao đã cho mọi người thấy, Chí Phèo vốn là một người lao động cùng khổ lương thiện “cái fan dạng tính của hắn thường bị lấp đi”. Cùng với “tình yêu” sự săn sóc của thị Nở, “trận ốm chuyển biến hẳn về sinh lí, cũng chuyển biến về tâm lí nữa” của Chí Phèo. Đó là một chiếc nhìn thâm thúy với tấm lòng xót thương đầy tình người trong phòng văn này so với con người nghèo khổ, lương thiện bị xã hội xô đẩy vào con đường kính trắng lưu manh, tội lỗi.
Linh hồn thức tỉnh, fan dạng tính bị lấp đi từ từ lòi ra. Chí Phèo bỗng thấy “thèm lương thiện, muốn làm hòa với mọi người biết bao!”. Hắn thèm khát được mọi người “sẽ lại nhận hắn vào cái xã hội bằng vận, thân thiện của những người lương thiện”. thiếu phụ cũng như thị Nở “không tồn tại men như rượu”, tuy nhiên Chí “say thị lắm!”. “Với một vẻ mặt rất phong tình”, hắn bảo thị Nở: “Hay là mình sang đây ở với tớ một nhà cho vui”.
Câu nói ấy là một câu nói “tình từ”, đã biểu lộ chân tình cái thèm khát muốn được làm người, “thèm lương thiện” và “muốn làm hòa với mọi người” của Chí Phèo. Có nghe hắn chửi, có nhìn thấy hắn rạch mặt, ăn vạ, có mục kích hắn say rượu vác dao đi đâm người… thì ta mới thấy xúc động vô cùng trước những thèm khát bình dị ấy của Chí Phèo, của con người đau khổ xấu số!… Câu vấn đáp của thị Nở sẽ quyết định số phận của hắn.
Như một kẻ tử vong đuối giữa vực sâu, Chí Phèo “bám” được thị Nở cứ tưởng là được cọc, đâu ngờ chỉ là rễ bèo. Chí Phèo “say thị lắm”, tuy nhiên tới hôm thứ sáu thì Thị nghĩ bụng: ” hãy ngưng yêu để hỏi cô Thị đã”. Như ta biết, con đường kính trắng trở lại làm người của Chí Phèo vừa được hé mở ra đã biết thành đóng sầm lại! Bà cô đã đay nghiến thị Nở, bà thấy cháu bà ” sao mà đĩ thế?”. Bà thấy nhục nhã, bà gào lên “như con ma dại”.
Bà quyết không cho phép cháu bà “đi lấy một thằng chỉ có một nghề rạch mặt ăn vạ”. tuy nhiên trách gì bà ta! Cách nhìn của bà ta cũng đó là cách nhìn của mọi người làng Vũ Đại lâu nay so với Chí Phèo. Chỉ trừ Bá Kiến và thị Nở ra, chứ còn ai nữa dám đi qua mặt Chí, dám gặp phải với Chí! toàn bộ quen coi hắn là “quỷ dữ” mất rồi. khoảng khoảng thời gian ngày ngày hôm nay, linh hồn hắn trở về, tuy nhiên không một ai trông thấy hắn “muốn làm hòa với mọi người” tuy nhiên ai nhận!
Chí Phèo thực sự rơi vào một trong các thảm kịch tinh thần, đau đớn, quằn quại. Hắn “ngẩn người” khi nhìn và nghe Thị nói. Hắn “sửng sốt” đứng lên gọi Thị. Hắn đuổi theo “nắm lấy tay” Thị tuy nhiên bị thị gạt ra, dúi thêm vào cho một chiếc té “lăn khoèo xuống sân”.
Chí Phèo vật vã trong cơn đau đớn vô vọng. Hắn vớ một hòn gạch toan đập đầu ăn vạ! Hắn phải “đâm tử vong con đĩ Nở kia”, “đâm tử vong cái con khọm giá nhà nó”. Hắn lại uống, lại uống… tuy nhiên “càng uống càng tỉnh ra”, tỉnh ra để thấm thía nỗi đau vô hạn của thân phận mình: quyền làm người được sống lương thiện đã biết thành xã hội và đồng loại dứt khoát cự tuvệt.
Rồi “hắn ôm mặt rưng rức” Tính tới khi đã say mềm người rồi hắn đi. Hắn ra đi với một con dao ở thắt sống lưng với câu nói lảm nhảm: “Tao phải đâm tử vong nó”. Chính vào giữa trưa “trời nắng, đường kính trắng vắng” ấy, Chí Phèo lần thứ ba tới gặp Bá Kiến “không đòi tiền” như mọi khi mà đòi lương thiện, đòi quyền “làm người lương thiện!”.
Câu nói của Chí Phèo: “… Ai cho tao lương thiện? Làm thế nào cho mất được hết những vết mảnh chai trên mặt này? Tao không thể là người lương thiện nữa. Biết không!…” đó là những lời đanh thép vạch mặt, kết án tên cường hào xảo quyệt Bá Kiến, song song đó là tiếng kêu thương vô vọng của một kiếp người đau khổ! Chí Phèo “văng dao tới” giết Bá Kiến rồi tự sát. Chí đã giết tử vong con quỷ dữ làng Vũ Đại đã làm hại đời anh.
Chí không muốn sống nữa, vì ngày nay, thức về nhân phẩm đã trở về. Chí không thể sống kiểu lưu manh, không thì làm quỷ dữ, sống như thú vật được nữa. Chí Phèo đã tử vong bi thảm, quằn quại trên vũng máu của tớ, tử vong trong tiếng kêu uất hận đau thương, đầy xót xa ám Hình ảnh. Anh ta đã tử vong trên ngưỡng cửa trở về cuộc đời, khi cánh cửa cuộc đời đóng chặt trước mặt anh.
Chí Phèo là một hiện tượng lưu manh hóa ở nông thôn mang tính chất chất tiêu biểu, có ý nghĩa kết án đanh thép cái xã hội tàn bạo đẩy người dân cày nghét vào kiếp sống tối tăm thú vật, cướp đi của họ cả bộ mặt, cả linh hồn người. thắc mắc sau cùng của Chí Phèo: “Ai cho tao lương thiện!” là thắc mắc chứa chất phẫn uất, đau đớn, mãi mãi làm day dứt lòng người.
Làm thế nào để con người được sống cuộc sống thường ngày lương thiện, bình dị trong cái xã hội tàn bạo ngột ngạt, vùi dập nhân tính ấy? Qua hình tượng Chí Phèo, Nam Cao đà đưa ra thắc mắc lớn ấy. Với cảm quan hiện thực tinh xảo mới mẻ, Nam Cao đã vạch ra mối xích míc giai cấp gay gắt ở nông thôn và tình trạng tha hóa thông dụng trong cái xã hội vô nhân đạo đó.
Truyện “Chí Phèo” vừa chứa đựng chan tình cảm nhân đạo, vừa mang ý nghĩa triết lí thâm thúy được trổ tài dưới hình thức nghệ thuật vô cùng độc đáo và không như nhau, xứng đáng sẽ là một kiệt tác.
Thuochaytribenh.com cám ơn mọi người đã đọc nội dung bài viết “Top 10 Bài văn phân tích nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao”. Nếu thấy nội dung bài viết này hay thì hãy share cho mọi người cùng biết nhé.
Danh mục
Làm đẹp | Mỹ phẩm | Sức khỏe | Thảo dược | Bài thuốc | Ẩm thực | Toplist | Tin Tức
[external_link_head]những bài tin liên quan
[external_link offset=1]
[external_link offset=2]
[external_link offset=3]
[external_link offset=4]
[external_link offset=5]
Thông báo chính thức: Thuốc hay trị bệnh (thuộc GiuseArt) không hợp tác với bất kỳ ai để bán giao diện Wordpress và cũng không bán ở bất kỳ kênh nào ngoại trừ target="blank">Facebook và target="blank">zalo chính thức.
Chúng tôi chỉ support cho những khách hàng mua source code chính chủ. Tiền nào của nấy, khách hàng cân nhắc không nên ham rẻ để mua phải source code không rõ nguồn gốc và không có support về sau! Xin cám ơn!
- Trẻ 2 tháng tuổi tiêm phòng lao có công dụng không?
- PHẤN NÉN KiỀM DẦU INNISFREE NO SEBUM MINERAL PACT – trái đất SKINFOOD
- Cây Ngái (Sung Ngái) – Công Dụng, Bài Thuốc Và Cách Sử Dụng An Toàn
- Kem dưỡng cấp nước, hồi phục da mụn Innisfree Green Tea Seed Cream 50m – trái đất SKINFOOD
- Cây Ô Rô Cạn Và Nước – Phân Biệt, Công Dụng Và Những Bài Thuốc Hay