Vì sao không nên sử dụng canxi vào buổi chiều hoặc tối?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, thầy thuốc Nguyễn Thị Mỹ – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thuốc Hay Trị Bệnh Đà Nẵng.

Canxi là khoáng chất quan trọng cho sự phát triển xương. Tuy nhiên, nếu không biết cách bổ sung canxi đúng cách có thể gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Không bổ sung quá nhiều canxi trong một lần mà nên chia làm nhiều lần trong ngày.

Canxi là khoáng chất rất quan trọng cho cơ thể, rất quan trọng cho sự phát triển của xương, làm chắc xương, răng, chống loãng xương, còi xương, nhuyễn xương… Nếu trong chế độ ăn thiếu canxi, đặc biệt trong thời kỳ nhu cầu canxi tăng (trẻ em đang thời kỳ tăng trưởng, phụ nữ mang thai, cho con nhỏ bú, người già…) cần phải bổ sung canxi bằng thuốc.

Tuy nhiên, không nên sử dụng canxi vào buổi chiều hoặc buổi tối bởi vì canxi dễ bị lắng đọng và có khả năng tích tụ lại, hình thành canxi oxalat dễ tăng nguy cơ gây nên các bệnh lý khác như sỏi thận, sỏi tiết niệu, táo bón và tiêu biểu là chứng khó ngủ, trăn trở ở trẻ.

Việc uống canxi nên được tiến hành vào buổi sáng (sau khẩu phần ăn sáng khoảng 1 giờ) hoặc buổi trưa với nhiều nước, giúp chúng ta có dịp tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời (da tổng hợp vitamin D cho cơ thể), giúp thu nạp canxi hiệu quả tốt hơn. Ngoài ra, khi bổ sung canxi, chúng ta cần sự vận động của cơ thể để lượng canxi đưa vào có khoảng thời gian kịp chuyển vào đích là khung xương.

Vitamin D tham gia vào quá trình thu nạp canxi. vitamin D là thuốc được sử dụng trong chữa trị còi xương, nhuyễn xương, loãng xương, hạ canxi huyết… Trẻ em nếu không được cung cấp đủ vitamin D đầy đủ sẽ tác động tới sự phát triển của xương, do chất xương và sụn không được vôi hóa đầy đủ, sụn phát triển không bình thường, làm xương biến dạng.

Do có vai trò trong việc tăng thu nạp canxi và chuyển hóa canxi thành canxi phosphat (một thành phần cơ bản của xương) hay hiểu đơn giản nó là chất dẫn gắn canxi vào xương. Vì vậy, khi bạn uống canxi phải song song đó uống vitamin D. Tuy nhiên, lượng vitamin D sử dụng phải tương thích để có khả năng tạo điều kiện cho sự thu nạp và chuyển hoá canxi tốt nhất.

Đối với trẻ em, ngoài việc bổ sung cho bé canxi, vitamin D, mẹ cũng nên phối hợp với một vài thực phẩm bổ trợ nhằm giúp bé phát triển nhanh hơn, bảo vệ xương chắc khỏe. Bà mẹ nên cho con uống canxi và vitamin D cùng lúc vào nhiều đợt trong năm. Mỗi đợt kéo dài khoảng từ 3-6 tháng. Mỗi năm nên bổ sung 2 đợt để đạt được hiệu quả tối ưu.

Nhu cầu canxi cần bổ sung vào cơ thể hằng ngày được tính dựa trên số lượng canxi bị thải loại ra theo nước tiểu (cho một người lớn khoảng 800 – 1.000 mg/ngày).

Các thầy thuốc khuyến cáo những người dễ có nguy cơ bị sỏi thận nên thận trọng với các sản phẩm bổ sung canxi. Cách tốt nhất để bổ sung canxi là thông qua bữa ăn. Ăn những loại thực phẩm có canxi. Điều này giúp giảm thiểu công dụng ngược của canxi là hình thành bệnh sỏi trong thận.

Hơn nữa để tránh sỏi thận, bên cạnh việc bổ sung canxi cần:

• Uống nhiều nước. Uống nhiều nước giảm 20% nguy cơ bị sỏi thận. Trung bình lượng nước được tiêu thụ là 1,5 -2 lít mỗi ngày, trong điều kiện nắng nóng, lao động nặng cần bổ sung nhiều hơn.
• Nên sử dụng nhiều các trái cây có múi như chanh, cam, bưởi… bởi trong đó có chứa một hợp chất gọi là citrate, được cho là giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh sỏi thận.
• Tránh và hạn chế sử dụng những loại thực phẩm, đặc biệt là rau có chứa nhiều oxalat. Oxalat sẽ liên kết với canxi trong ruột và được thải ra bên ngoài cơ thể qua đường tiết niệu. Nhưng khi lượng oxalat quá cao, các hóa chất này có thể tập trung trong nước tiểu và dẫn tới hình thành sỏi. Oxalat được phát hiện trong những loại rau lá như đại hoàng và củ cải đường…

Với sữa bổ sung canxi hay sử dụng thuốc viên canxi, cũng không bổ sung quá nhiều canxi trong một lần mà nên chia làm nhiều lần trong ngày. Ngoài ra, khi bổ sung canxi, cần để mắt tới một vài điểm sau:

• Nên uống canxi vào buổi sáng, sau khẩu phần ăn khoảng 1 giờ, vì ánh nắng có thể làm tăng cường khả năng hấp thụ canxi.
• Không ăn quá mặn vì có thể tăng thải canxi qua nước tiểu.
• Không uống canxi cùng với sữa và các chế phẩm của sữa.
• không nên sử dụng canxi song song đó với sắt cũng như một vài khoáng chất khác như kẽm, đồng… cùng một lúc mà nên tách ra sáng, chiều, tối.
• Hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu vì sử dụng hai thứ này cũng khiến cơ thể khó thu nạp canxi.

Có hai nguồn canxi trong thực phẩm là sữa, các sản phẩm từ sữa và cá cùng những loại rau tươi. Chế độ ăn hiện nay chỉ phục vụ khoảng 20% tới 30% nhu cầu canxi của cơ thể. Do đó, cung cấp thêm canxi từ các dược phẩm bổ sung là quan trọng nhưng không phải người nào cũng nắm rõ về thành phần loại canxi mà mình lựa chọn.

Thạc sĩ. thầy thuốc Mỹ có kinh nghiệm trên 6 năm làm thầy thuốc Nội khoa tại các Bệnh viện Trung Ương huế, Bệnh viện Đại học Y dược Huế; Bệnh viện Tâm Trí Đà nẵng; Bệnh viện Đà Nẵng. Hiện là thầy thuốc Nội Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thuốc Hay Trị Bệnh Đà Nẵng.